'Om te weten of je genoeg zult hebben, zeg ik altijd: wat is genoeg? Dat is heel persoonlijk, want iedereen heeft andere behoeftes. Bovendien, wat op dit moment genoeg is, kan veranderen als je eenmaal gestopt bent met werken.

Probeer na te denken over hoe je wilt dat je leven er straks uitziet. Zie je jezelf vooral lekker thuis in de tuin, of wil je zes maanden per jaar met de camper door Europa?'

‘Kijk eerst eens goed naar het inkomen dat je nu hebt en waar dat vandaan komt: je salaris, toeslagen als de zorgtoeslag, de voorlopige teruggave van de inkomstenbelasting, en noem maar op. Kijk dan naar je uitgaven met behulp van je rekeningafschriften. Wat zijn je vaste lasten, hoeveel geef je uit aan je boodschappen en hoeveel aan de leuke dingen van het leven, zoals uitgaan en vakantie?

Maak een jaarbegroting: zoveel komt er binnen, zoveel geef ik uit. Zo krijg je inzicht in jouw inkomsten en uitgaven, en of die in balans zijn.’ 

‘Dat valt best mee. Op de site van het Nibud kun je gratis een jaarbegroting downloaden en die invullen. Het voordeel van zo’n jaaroverzicht is dat je in één oogopslag kunt zien wat jouw rijke en arme maanden zijn. Zo weet je in welke maanden je geld opzij moet zetten voor maanden waarin je minder te besteden hebt, of zelfs tekortkomt.’  

Wil je je inkomsten en uitgaven op een rij zetten? Dit doe je ook makkelijk met Overzicht en Inzicht in Mijn Bouwpensioen. 

‘Onderzoek wat je inkomen zal zijn nadat je gestopt bent met werken. Hoeveel zijn je AOW, je pensioen, je toeslagen? Op mijnpensioenoverzicht.nl vind je de verwachte bedragen van je AOW en je pensioen. Hier staan ook de data waarop ze allebei ingaan. Als je weet hoeveel inkomen je uit je AOW en pensioen hebt, kun je op de site van de Belastingdienst een proefberekening maken voor eventuele toeslagen waar je recht op hebt. Let op: het is een indicatie, want de uitkomst van de proefberekening is op basis van de huidige wetgeving, en die kan veranderen. 

Verder heeft het Nibud de tool Berekenuwrecht. Daarmee kun je onderzoeken of er nog andere regelingen zijn waar je misschien recht op hebt. Met alle informatie die je hebt verzameld, pas je de jaarbegroting aan. Je kunt dan zien hoe jouw toekomstige financiële situatie eruit kan zien, zonder dat je je uitgaven hebt aangepast.’ 

‘Dan heb je twee opties: je inkomen aanvullen of je uitgaven verkleinen. Je inkomen aanvullen kan bijvoorbeeld met spaargeld. Je kunt er ook voor kiezen om na je pensioendatum te blijven werken. Sommige werkgevers nemen hun gepensioneerde werknemers opnieuw in dienst, volgens de regels die gelden voor oudere werknemers. Je kunt misschien ook iets anders gaan doen, bijvoorbeeld iets wat je altijd al leuk gevonden hebt. Een klant van mij is buschauffeur geworden. Hij vervoert schoolkinderen als zij op schoolreisje gaan. Hij vindt het geweldig.’  

‘Wanneer je niet meer werkt, vallen er een aantal kosten weg. Denk hierbij bijvoorbeeld aan reiskosten die boven de reiskostenvergoeding lagen. Nu je een overzicht van alle uitgaven hebt, kun je deze kosten kritisch bekijken. 

Besparen gaat het makkelijkst op uitgaven die niet noodzakelijk zijn. Veel mensen hebben bijvoorbeeld abonnementen die ze niet meer gebruiken, maar vergeten zijn op te zeggen. Passen die allemaal nog in het budget? En wil je alle goede doelen blijven steunen, of kies je jaarlijks één doel uit en het jaar daarop een ander? Een andere vaak vergeten post zijn verzekeringen. Passen die nog bij je nieuwe levensfase? Denk ten slotte ook aan de energielasten. Zoek uit hoe je daarop kunt besparen en of je subsidies kunt krijgen voor bijvoorbeeld zonnepanelen.’